Το Πολιτιστικό Κέντρο Αμφιλοχίας, στα πλαίσια των εκδηλώσεων ΠΑΝΑΚΑΡΝΑΝΕΙΑ 2016, σας παρουσιάζει το Σάββατο 23 Ιουλίου, στο λιμάνι Αμφιλοχίας στις 21:30, χορούς από το ΚΑΠΗ Αμφιλοχίας και μία βραδιά χοροθεάτρου με τίτλο “Τα έθιμα του Ποντιακού Γάμου” από τον Ποντιακό Πολιτιστικό Σύλλογο Ν. Ιωνίας Αθηνών “ΣΙΝΩΠΗ”.
Λίγα λόγια για την παράσταση
Στους Έλληνες του Πόντου, πιο διαδεδομένος ήταν ο όρος χαρά, που υπογράμμιζε το χαρμόσυνο τούτο γεγονός. Η ιεροτελεστία του ποντιακού γάμου, η ιερότητα του συζυγικού δεσμού, η λαϊκή αντιληψη και πίστη στο ηθικό και κοινωνικό του περιεχόμενο εναρμονίζονται πλήρως με το περιεχόμενο του ορισμού του γάμου που έδωσε ο Ερ. Μοδεστίνος : “Ο γάμος εστίν ανδρός και γυναικός συνάφεια και συγκλήρωσις του βίου παντός, θείου τε και ανθρωπίνου δικαίου κοινωνία”. Οι Πόντιοι πάντρευαν τα παιδία του πολύ νωρίς, 20-23 χρονών τα αγόρια και σε μικρότερη τα κορίτσια. Αν τα κορίτσια περνούσαν το εικοστό έτος, συνήθιζαν να την λένε γεροντοκόρη. Πολλές φορές οι γονείς λογόδιναν την κόρη όταν αυτή έπαιζε με τα παιδάκια την γειτονιάς. Την τύχη της κοπέλας όριζε ο δυναμικός πατέρας αφού η συγκατάνευσή της στον γάμο ήταν περιττή. Ούτε όμως και ο νέος μπορούσε να έχει λόγο για την μελλοντική του σύζυγο. Ο λόγος του πατέρα ήταν απαράβατος. Η ψυχολογική βία δημιουργούσε ψυχολογική αντι-βία, η οποία μή μπορόντας αλλιώς να αντιδράσει γινόταν διαλάλημα της μούσας και ταυτόχρονα μύνημα προς τον ιερέα :
Η ψυ’ την ψυν όντα κι ‘θελ
Ποπά ντο στεφανώνεις;
Δύο μαχαίρα δίστομα
Εσυ φερτς κι ανταμώνεις!
Η συγκατάθεση των γονιών για τον γάμο της κόρης τους λεγόταν λογόπαρμαν. Η πρώτη συμφωνία για την ημέρα του γάμου γινόταν στα “τελειώματα”, στο “ψαλάφερμαν”. Αλλά όταν πλησίαζε ο καιρός του γάμου, πήγαιναν 7-8 ημέρες πρίν από την στέψη, το βράδυ συνήθως, οι στενοί συγγενείς του νέου, στο σπίτι της κόρης και έπαιρναν τον λόγο, δηλαδή της τελευταία διαβεβαίωση. Έλεγαν : “Εμείς λέγομε σα οχτώ απάν να εφτάμε τον γάμο. Ντο λέτε κι εσείς;” Όταν συμφωνούσαν για την ημερομηνία, γινόταν το κέρασμα της νύφης, ομελέτα ή τζαμούρ με μπόλικο βούτηρο. Τότε μάλιστα κλείδωναν και ένα λουκέτο και το έβαζαν στην τσέπη του γαμπρού. Θα το ξεκλείδωνε όταν πήγαινε να σμίξει με την νύφη στην νυφική παστάδα το βράδυ της Δευτέρας.
